Παθήσεις θυρεοειδούς αδένα

Ο θυρεοειδής αδένας είναι ο μεγαλύτερος ενδοκρινής αδένας του ανθρώπινου σώματος, και βρίσκεται στην εμπρόσθια πλευρά του λαιμού. Διαθέτει σχήμα πεταλούδας, και είναι υπεύθυνος για τη σωστή λειτουργία πολλών και διαφορετικών ενεργειών του ανθρώπινου οργανισμού, όπως ο μεταβολισμός και η ρύθμιση της θερμοκρασίας. Παράγει και εκκρίνει τη θυροξίνη, την καλσιτονίνη και την τριιωδοθυρονίνη. Οι παθήσεις θυρεοειδούς αδένα είναι αρκετά συχνές, και προσβάλλουν περίπου το 1-5% του παγκόσμιου πληθυσμού.

Λειτουργικές παθήσεις θυρεοειδούς αδένα

Διακρίνονται ανάλογα με τη φύση τους σε λειτουργικές και ανατομικές παθήσεις. Συγκεκριμένα, οι λειτουργικές παθήσεις του θυρεοειδούς περιλαμβάνουν τα παρακάτω:

• Υπερθυρεοειδισμός: Ο υπερθυρεοειδισμός χαρακτηρίζεται από υπερπαραγωγή των θυρεοειδικών ορμονών. Αυτή μπορεί να διαταράξει τις φυσιολογικές λειτουργίες του θυρεοειδή, και να προκαλέσει συμπτώματα όπως εφιδρώσεις, διάρροια, ταχυκαρδία, αίσθημα παλμών και επιθετικότητα.
• Υποθυρεοειδισμός: Πρόκειται για πάθηση αντίθετη του υπερθυρεοειδισμού, κατά την οποία ο οργανισμός δεν παράγει αρκετή ποσότητα θυρεοειδικών ορμονών. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την πρόκληση ορισμένων δυσλειτουργιών, όπως οι διαταραχές της μνήμης, η δυσκοιλιότητα, προβλήματα κατά τη ρύθμιση της θερμοκρασίας, εύκολη κόπωση κ.ά.
• Θυρεοειδίτιδα Hashimoto (Χασιμότο): Η θυρεοειδίτιδα Χασιμότο αποτελεί ένα αυτοάνοσο νόσημα, κατά το οποίο τα αντισώματα του οργανισμού καταστρέφουν τα κύτταρα του θυρεοειδή. Η παραγωγή ορμονών δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί επαρκώς, προκαλώντας συμπτώματα παρόμοια με αυτά του υποθυρεοειδισμού.
• Νόσος Graves: Άλλο ένα αυτοάνοσο νόσημα το οποίο επηρεάζει τον θυρεοειδή, η νόσος Graves προκαλεί υπερπαραγωγή των θυρεοειδικών ορμονών. Προκαλείται κυρίως λόγω γενετικών και ιογενών αιτιών, και είναι πιο συχνή στις γυναίκες.

Ανατομικές παθήσεις θυρεοειδούς αδένα

Εξίσου σημαντική κατηγορία παθήσεων του θυρεοειδούς αδένα, οι ανατομικές παθήσεις αποτελούνται από τα κάτωθι:

• Όζοι θυρεοειδούς: Πρόκειται για μικρά ογκίδια, τα οποία εμφανίζονται τοπικά στην επιφάνεια του θυρεοειδούς. Αποτελούν την πιο συχνή πάθηση του αδένα, αλλά είναι συνήθως καλοήθεις. Διακρίνονται, ανάλογα με την δυνατότητα παραγωγής ορμονών, σε θερμούς και ψυχρούς όζους.
• Καρκίνος θυρεοειδούς: Στην περίπτωση όπου οι θυρεοειδικοί όζοι δεν είναι καλοήθεις, μπορούν να εξελιχθούν σε κακοήθεια του αδένα. Ωστόσο, ο καρκίνος του θυρεοειδούς μπορεί να αντιμετωπιστεί πλήρως, εάν εντοπισθεί εγκαίρως. Οι συχνότεροι τύποι του είναι το θηλώδες, το θυλακιώδες, το μυελοειδές και το αναπλαστικό καρκίνωμα.
• Βρογχοκήλη: Ως βρογχοκήλη ορίζεται η αύξηση του όγκου του θυρεοειδή αδένα. Στα αρχικά της στάδια, η βρογχοκήλη δεν παρουσιάζει συμπτώματα. Ο ασθενής παρατηρεί συνήθως τη διόγκωση στον λαιμό του όταν αυτή προκαλέσει προβλήματα κατά την αναπνοή ή την κατάποση.
• Τοξικό αδένωμα: Αναφέρεται κι ως αυτόνομο λειτουργικό αδένωμα. Παρατηρείται συχνότερα στις γυναίκες , ηλικίας κυρίως άνω των 40 ετών.

Ποια συμπτώματα προκαλούν;

Τα συμπτώματα των παθήσεων του θυρεοειδή είναι ανάλογα με τη φύση της ασθένειας που ταλαιπωρεί τον ασθενή. Εάν αυτή έχει ως αποτέλεσμα την υπερπαραγωγή θυρεοειδικών ορμονών, τα συμπτώματα που προκαλεί περιλαμβάνουν:

• Απώλεια βάρους, αλλά αυξημένη όρεξη
• Ευρεθιστότητα
• Αδυναμία των μυών
• Αϋπνία
• Ευαισθησία στη ζέστη
• Διαταραχές του εμμηνορροϊκού κύκλου
• Οφθαλμοπάθεια

Αντιθέτως, όταν ο θυρεοειδής αδένας είναι υπολειτουργικός και η παραγωγή των ορμονών μειωμένη, ο ασθενής ενδέχεται να βιώσει τις παρακάτω ενδείξεις:

• Αύξηση βάρους
• Κατάθλιψη
• Εύθραυστα νύχια και μαλλιά
• Δυσκοιλιότητα
• Διαταραχές του εμμηνορροϊκού κύκλου
• Απώλεια μνήμης
• Κόπωση
• Ευαισθησία στο κρύο

Ορισμένες μορφολογικές παθήσεις του θυρεοειδούς, όπως η βρογχοκήλη ή οι όζοι, ενδέχεται να μην παρουσιάσουν συμπτώματα για μεγάλο χρονικό διάστημα.

Θεραπεία & Αντιμετώπιση

Η αντιμετώπιση των παθήσεων του θυρεοειδούς ξεκινά με την ορθή διάγνωση του εκάστοτε προβλήματος. Ανάλογα με την κλινική εικόνα του ασθενούς, ο ιατρός ενδέχεται να παραγγείλει ορισμένες εξετάσεις όπως τη μέτρηση TSH, T3 και Τ4, το υπερηχογράφημα θυρεοειδούς, το σπινθηρογράφημα και την παρακέντηση. Έπειτα, ανάλογα με το εκάστοτε πρόβλημα, θα συστήσει συντηρητική ή χειρουργική θεραπεία. Απαιτείται αγαστή συνεργασία μεταξύ Ενδοκρινολόγου και Χειρουργού για τη σωστή επιλογή της καταλληλότερης κι ενδεικνυόμενης θεραπείας.

Η συντηρητική θεραπεία του θυρεοειδούς αδένα συστήνεται σε περιπτώσεις λειτουργικών παθήσεων, όπως ο υπερθυρεοειδισμός και ο υποθυρεοειδισμός. Περιλαμβάνει τη χορήγηση ειδικής φαρμακευτικής αγωγής θυροξίνης, η δόση της οποίας τροποποιείται ανάλογα με τις ανάγκες του ασθενούς.

Ωστόσο, υπάρχουν παθήσεις του θυρεοειδούς αδένα που χρήζουν πιο επεμβατικής αντιμετώπισης. Σε περίπτωση μεγάλων θυρεοειδικών όζων, ή κακοήθειας του θυρεοειδούς, ο ιατρός θα συστήσει τη χειρουργική αφαίρεση του θυρεοειδούς μέσω μιας επέμβασης η οποία ονομάζεται ολική θυρεοειδεκτομή. Πραγματοποιείται με μια μικρή, εγκάρσια τομή στον τράχηλο, και προσφέρει άριστο αισθητικό αποτέλεσμα. Ο ασθενής νοσηλεύεται για περίπου 24 ώρες, και λαμβάνει εξιτήριο με σύσταση για παρακολούθηση των τιμών του ασβεστίου του. Η χειρουργική επέμβαση συνοδεύεται συχνά από τη χορήγηση ραδιενεργού ιωδίου.

Ο Γενικός Χειρουργός Δρ. Ευστράτιος Ι. Ζούρος διαθέτει πολυετή εμπειρία στη χειρουργική. Έχει ολοκληρώσει εντατική μετεκπαίδευση στην Ελάχιστα Επεμβατική Χειρουργική, τη Ρομποτική Χειρουργική και την Τηλεχειρουργική, και συνεργάζεται με την Α’ Χειρουργική Κλινική του «Ερρίκος Ντυνάν Hospital Center». Εάν επιθυμείτε να μάθετε περισσότερες πληροφορίες για τις παθήσεις θυρεοειδούς αδένα, ή για οποιαδήποτε άλλη ανάγκη σας, μπορείτε πάντα να επικοινωνήσετε μαζί του.