Μετεγχειρική κήλη

Τι είναι η μετεγχειρητική κήλη;

Η μετεγχειρητική κήλη είναι ένα είδος κήλης, το οποίο εμφανίζεται μετά από κάποια χειρουργική επέμβαση. Πρόκειται για μία μαλακή διόγκωση, η οποία εμφανίζεται στα σημεία τομών της εγχείρησης μετά από μήνες. Αποτελεί μια συνηθέστατη επιπλοκή χειρουργικών επεμβάσεων, καθώς περίπου 1 στους 3 ασθενείς θα την εμφανίσουν. Ως εκ τούτου, η μετεγχειρητική κήλη απαντάται δεύτερη κατά συχνότητα, μετά τη βουβωνοκήλη.

Τύποι μετεγχειρητικής κήλης

Ο τύπος της μετεγχειρητικής κήλης διακρίνεται, ανάλογα με τη θέση εμφάνισής της. Δεδομένου ότι αυτή απαντάται στις χειρουργικές τομές, το σημείο ανάπτυξης της κήλης αναλογεί της τομής που θα χρησιμοποιηθεί. Συγκεκριμένα, οι πιθανές θέσεις εμφάνισης είναι οι εξής:

• Πλάγια κοιλιακή τομή (Kocher): Πρόκειται για την τομή στο δεξιό ή το αριστερό υποχόνδριο. Γίνεται οριζόντια, στον δεξιό ή αριστερό ορθό κοιλιακό μυ.
• Πλάγια οσφυϊκη: Προτιμάται στις επεμβάσεις των νεφρών, και πραγματοποιείται στο δεξιό ή αριστερό οσφυϊκό πλάγιο.
• Μέση τομή: Ακολουθεί τη λευκή (μέση) γραμμή του κοιλιακού τοιχώματος, από το στέρνο έως και τον ομφαλό.

Η Ευρωπαϊκή Εταιρεία Κήλης (EHS) δίνει την κάτωθι ταξινόμηση για τις μετεγχειρητικές κήλες του κοιλιακού τοιχώματος:

Με την αύξηση των λαπαροσκοπικών επεμβάσεων, ένα νέο είδος μετεγχειρητικής κήλης κάνει την εμφάνισή του. Πρόκειται για τις κήλες που δημιουργούνται από την είσοδο των λαπαροσκοπικών εργαλείων στο κοιλιακό τοίχωμα. Αφορούν κυρίως την περιοχή του ομφαλού.

Πώς δημιουργείται;

Βασικός λόγος ανάπτυξης μίας μετεγχειρητικής κήλης είναι διακοπή της συνέχειας των κοιλιακών μυών, εξαιτίας των τομών. Το τοίχωμα της κοιλιακής χώρας χάνει τη φυσιολογική του δύναμη, με αποτέλεσμα την εμφάνιση κήλης μόλις εμφανιστούν οι κατάλληλες συνθήκες.

Όπως όλες οι κήλες του κοιλιακού τοιχώματος, έτσι και η μετεγχειρητική κήλη είναι αποτέλεσμα αυξημένης ενδοκοιλιακής πίεσης. Τα όργανα της κοιλιακής χώρας βρίσκουν ένα αδύναμο σημείο του κοιλιακού τοιχώματος -συνήθως ουλώδη ιστό- από προηγούμενη τομή και προβάλλουν. Οι παράγοντες που αυξάνουν την ενδοκοιλιακή πίεση περιλαμβάνουν:

• Παχυσαρκία
• Άρση βαρέων βαρών
• Εγκυμοσύνη
• Κάπνισμα
• Χρόνια δυσκοιλιότητα
• Χρόνιος βήχας

Πέραν των παραπάνω, η κήλη μετά την επέμβαση μπορεί να εμφανιστεί σε ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη, καθώς και σε εκείνους που πραγματοποιούν άμεση μετεγχειρητική χημειοθεραπεία ή ακτινοθεραπεία. Η χρόνια λήψη κορτιζόνης, η κακή χειρουργική τεχνική συρραφής και η διαπύηση (μόλυνση) του τραύματος αποτελούν επίσης ιδιαίτερα συχνές αιτίες δημιουργίας μετεγχειρητικής κήλης.

Ποια συμπτώματα παρουσιάζει η μετεγχειρητική κήλη;

Παρόμοια με κάθε μορφή κήλης του κοιλιακού τοιχώματος, η μετεγχειρητική κήλη παρουσιάζεται ως μια χαρακτηριστική, μαλακή διόγκωση κοντά στο σημείο της χειρουργικής τομής. Πολλές φορές γίνεται ορατή σε συγκεκριμένες στάσεις του σώματος, όπως όταν ο ασθενής είναι όρθιος. Εάν η μετεγχειρητική κήλη είναι μεγάλη σε μέγεθος, μπορεί να είναι ορατή ανεξαρτήτως στάσης του σώματος. Ο ασθενής ενδέχεται να βιώσει αίσθηση καύσους και δυσφορία.

Εάν η μετεγχειρητική κήλη παραμείνει χωρίς θεραπεία, διατρέχει κίνδυνο περίσφιξης. Σε αυτήν την περίπτωση, ο κλοιός της κήλης σφίγγει το περιεχόμενο, με αποτέλεσμα την πρόκληση:

• Έντονου πόνου
• Ναυτίας / εμέτου
• Δυσκοιλιότητας

Η περίσφιξη είναι μια ιδιαίτερα σοβαρή επίπτωση οποιασδήποτε κήλης του κοιλιακού τοιχώματος. Μπορεί να προκαλέσει ειλεό, ισχαιμία, διάτρηση του εντέρου αλλά και νέκρωση. Γι’ αυτό, απαιτεί άμεση χειρουργική αντιμετώπιση.

Διάγνωση

Η μετεγχειρητική κήλη διαγιγνώσκεται πρωτίστως μετά από λήψη του πλήρους ιατρικού ιστορικού του ασθενούς. Ο ιατρός θα πραγματοποιήσει κλινική εξέταση κι επισκόπηση της περιοχής. Ενδέχεται να ζητηθεί η διενέργεια κάποιας αξονικής ή μαγνητικής τομογραφίας, μέσα από την οποία ο ιατρός θα μπορέσει να εκτιμήσει το πραγματικό μέγεθος της κήλης.

Μετεγχειρητική κήλη: Μέθοδοι Θεραπείας

Η αντιμετώπιση της μετεγχειρητικής κήλης είναι αποκλειστικά χειρουργική. Πρέπει να είναι ταχύτατη, καθώς οι κήλες εν γένει παρουσιάζουν πολυάριθμους κινδύνους για τη ζωή του ασθενούς. Η επιδιόρθωση μπορεί να γίνει είτε με την κλασική ανοιχτή μέθοδο, είτε με ελάχιστα επεμβατικές τεχνικές. Από αυτές, μέθοδος εκλογής είναι η λαπαροσκοπική, ενώ τελευταία κερδίζει έδαφος και η χρήση των ρομποτικών συστημάτων σε αυτό το τόσο σύνθετο, και σύνηθες, πρόβλημα.

Οι ελάχιστα επεμβατικές τεχνικές προσφέρουν πολλά πλεονεκτήματα για τον ασθενή, όπως ταχύτερη ανάρρωση, γρηγορότερη επάνοδο στις καθημερινές του δραστηριότητες, μείωση της διάρκειας νοσηλείας και ελαχιστοποίηση των ποσοστών λοίμωξης του χειρουργικού τραύματος. Ταυτόχρονα, δεν επιβαρύνουν τα ποσοστά της μετεγχειρητικής νοσηρότητας, του μετεγχειρητικού πόνου και των υποτροπών.

Είδη χειρουργικών τεχνικών

Η πιο διαδεδομένη λαπαροσκοπική μέθοδος είναι η τεχνική IPOM, κατά την οποία το πλέγμα για την αποκατάσταση της κοιλιοκήλης τοποθετείται εντός της περιτοναϊκής κοιλότητας (δηλ. εντός της κοιλιάς). Η μέθοδος αυτή μέσα στα χρόνια εξελίχθηκε και συμπεριέλαβε και τη σύγκλειση του χάσματος, με αποτέλεσμα να μετονομαστεί σε IPOM-Plus.

Η ανάγκη για καλύτερη αποκατάσταση της λειτουργίας του κοιλιακού τοιχώματος, αλλά και για μείωση του μετεγχειρητικού πόνου, των επιπλοκών και του κόστους έφερε στο προσκήνιο νέες τεχνικές. Τέτοιες είναι η totally extraperitoneal approach (eTEP) και η mini – or less-open sublay (MILOS) repair, οι οποίες επιτρέπουν την εξωπεριτοναϊκή τοποθέτηση του πλέγματος, ώστε να αποφεύγεται η επαφή του με τα διάφορα όργανα της κοιλιάς.

Η τεχνική eTEP αποτελεί μια από τις πιο σύγχρονες και πρωτοποριακές μεθόδους επίλυσης κι αποκατάστασης της μετεγχειρητικής κήλης. Πραγματοποιείται λαπαροσκοπικά και ρομποτικά, προσφέροντας εξαιρετική ακρίβεια στον χειρουργό και μια ομαλή πορεία ανάρρωσης στον ασθενή.

Περιγραφή απαιτητικού περιστατικού

Ο Δρ. Ευστράτιος Ι. Ζούρος και η χειρουργική ομάδα του αντιμετώπισαν ένα ιδιαίτερα απαιτητικό περιστατικό, ο ασθενής του οποίου διέθετε πολλαπλές υποτροπιάζουσες ευμεγέθεις μετεγχειρητικές κοιλιοκήλες. Σε προηγούμενη επέμβαση είχε τοποθετηθεί πλέγμα onlay. Η ομάδα χρησιμοποίησε την τεχνική Open Rives-Stoppa και Unilateral Transversus Abdominis Muscle Release (TAR), για να τοποθετήσει πλέγμα Sublay. Ο ασθενής παρουσίασε ομαλή μετεγχειρητική πορεία.

Ο Γενικός Χειρουργός Δρ. Ευστράτιος Ι. Ζούρος διαθέτει πολυετή εμπειρία στη χειρουργική κηλών κοιλιακού τοιχώματος. Έχει ολοκληρώσει εντατική μετεκπαίδευση στην Ελάχιστα Επεμβατική Χειρουργική, τη Ρομποτική Χειρουργική και την Τηλεχειρουργική, και συνεργάζεται με την Α’ Χειρουργική Κλινική του «Ερρίκος Ντυνάν Hospital Center». Εάν παρουσιάσετε μετεγχειρητική κήλη, ή για οποιαδήποτε άλλη ανάγκη σας, μπορείτε πάντα να επικοινωνήσετε μαζί του.