Επιγαστρική κήλη

Η επιγαστρική κήλη αποτελεί μια από τις συχνότερες παθήσεις του κοιλιακού τοιχώματος, η οποία, αν και συχνά ξεκινά με ήπια συμπτώματα, μπορεί να εξελιχθεί σε πρόβλημα που απαιτεί άμεση ιατρική φροντίδα. Εμφανίζεται ως εξόγκωμα στην περιοχή μεταξύ στέρνου και ομφαλού και συναντάται σε άνδρες, γυναίκες αλλά και παιδιά. Η κατανόηση των αιτίων, των συμπτωμάτων και των θεραπευτικών επιλογών είναι απαραίτητη, ώστε οι ασθενείς να αναγνωρίσουν έγκαιρα την πάθηση και να απευθυνθούν στον κατάλληλο ειδικό για τη σωστή αντιμετώπιση.

Τι είναι η επιγαστρική κήλη;

Η επιγαστρική κήλη είναι μία μορφή κήλης του κοιλιακού τοιχώματος που εμφανίζεται στην περιοχή μεταξύ του στέρνου και του ομφαλού. Στην ουσία, πρόκειται για προβολή λιπώδους ιστού ή, σε πιο προχωρημένες περιπτώσεις, τμήματος εντέρου μέσα από κάποιο αδύναμο σημείο της λευκής γραμμής, δηλαδή της κάθετης γραμμής που ενώνει τους κοιλιακούς μύες. Η πάθηση είναι συχνότερη στους άνδρες σε σχέση με τις γυναίκες, ενώ μπορεί να εκδηλωθεί σε κάθε ηλικία, ακόμη και σε παιδιά.

Η συγκεκριμένη μορφή κήλης συχνά περνά απαρατήρητη, ιδίως όταν είναι μικρή. Ωστόσο, με την πάροδο του χρόνου μπορεί να αυξηθεί σε μέγεθος και να προκαλέσει ενοχλήματα, καθιστώντας απαραίτητη την ιατρική αξιολόγηση. Η έγκαιρη διάγνωση είναι σημαντική, καθώς αποτρέπει πιθανές επιπλοκές και οδηγεί σε πιο ασφαλή αντιμετώπιση.

Επιγαστρική κήλη: Αίτια και Παράγοντες κινδύνου

Η επιγαστρική κήλη οφείλεται σε αδυναμία του κοιλιακού τοιχώματος κατά μήκος της λευκής γραμμής. Υπάρχουν διάφοροι παράγοντες που ευνοούν την εμφάνισή της:

• Συγγενής αδυναμία του κοιλιακού τοιχώματος, που υπάρχει ήδη από τη γέννηση.
• Επαναλαμβανόμενη έντονη άσκηση πίεσης στην κοιλιά, όπως κατά τη βάρη άρσης ή σκληρής χειρωνακτικής εργασίας.
• Παχυσαρκία, η οποία αυξάνει την ενδοκοιλιακή πίεση.
• Εγκυμοσύνη, που διατείνει τους κοιλιακούς μύες και προκαλεί χαλάρωση των ιστών.
• Χρόνιος βήχας ή δυσκοιλιότητα, που επίσης αυξάνουν την πίεση στην κοιλιά.
• Ιστορικό χειρουργικών επεμβάσεων στην περιοχή.

Η συνδυαστική δράση αυτών των παραγόντων μπορεί να οδηγήσει στη δημιουργία μικρών ελλειμμάτων, τα οποία με τον χρόνο διευρύνονται και επιτρέπουν την έξοδο λιπώδους ιστού ή εντέρου.

Συμπτώματα και Κλινική εικόνα

Πολλές επιγαστρικές κήλες είναι ασυμπτωματικές και γίνονται αντιληπτές τυχαία, είτε από τον ίδιο τον ασθενή είτε κατά τη διάρκεια ιατρικής εξέτασης. Ωστόσο, σε αρκετές περιπτώσεις προκαλούν συμπτώματα όπως:

• Ορατό ή ψηλαφητό εξόγκωμα στο άνω μέρος της κοιλιάς, που γίνεται πιο εμφανές όταν ο ασθενής βήχει ή σηκώνει βάρος.
• Ήπιος έως μέτριος πόνος ή αίσθημα καύσου στην περιοχή.
• Ευαισθησία ή δυσφορία κατά τη σωματική δραστηριότητα ή την έντονη καταπόνηση.
• Σε μεγαλύτερες κήλες, πιθανή ναυτία ή πεπτικά ενοχλήματα.

Τα συμπτώματα τείνουν να γίνονται πιο ενοχλητικά σε δραστηριότητες που αυξάνουν την πίεση στο κοιλιακό τοίχωμα, όπως η γυμναστική, το σκύψιμο ή η παρατεταμένη ορθοστασία. Μερικοί ασθενείς αναφέρουν ότι νιώθουν το εξόγκωμα να «μπαίνει και να βγαίνει» ανάλογα με τη στάση τους, κάτι που δημιουργεί ανασφάλεια και δυσφορία.

Αν και σπάνια, υπάρχει ο κίνδυνος περίσφιξης, δηλαδή παγίδευσης εντερικού τμήματος μέσα στην κήλη. Σε αυτή την περίπτωση εμφανίζονται έντονος πόνος, ερυθρότητα, οίδημα και, ενδεχομένως, σημεία ειλεού, καταστάσεις που απαιτούν άμεση χειρουργική αντιμετώπιση.

Επιγαστρική κήλη: Διάγνωση

Η διάγνωση βασίζεται κυρίως στη σωματική εξέταση από τον ιατρό, ο οποίος εντοπίζει το εξόγκωμα και αξιολογεί το μέγεθος και τα χαρακτηριστικά του. Σε περιπτώσεις που η κήλη είναι μικρή ή δύσκολα ορατή, μπορεί να χρησιμοποιηθούν απεικονιστικές εξετάσεις, όπως:

• Υπερηχογράφημα κοιλίας, το οποίο δείχνει την παρουσία προβολής λιπώδους ιστού ή εντέρου.
• Αξονική ή μαγνητική τομογραφία, όταν χρειάζεται λεπτομερής απεικόνιση για τον αποκλεισμό άλλων παθήσεων.

Αντιμετώπιση και θεραπευτικές επιλογές

Η μόνη οριστική θεραπεία για την επιγαστρική κήλη είναι η χειρουργική αποκατάσταση. Συντηρητικές μέθοδοι, όπως η χρήση ζωνών ή η αποφυγή κόπωσης, μπορούν να ανακουφίσουν προσωρινά, αλλά δεν διορθώνουν το πρόβλημα.

Η χειρουργική αποκατάσταση περιλαμβάνει τη σύγκλειση του ελλείμματος του κοιλιακού τοιχώματος και την ενίσχυσή του με ή χωρίς τη χρήση πλέγματος. Υπάρχουν δύο κύριες τεχνικές:

• Ανοικτή αποκατάσταση: πραγματοποιείται μέσω μικρής τομής πάνω από την κήλη, με συρραφή των ιστών και, συχνά, τοποθέτηση πλέγματος.
• Λαπαροσκοπική αποκατάσταση: γίνεται μέσω μικρών τομών και χρήσης κάμερας, με ελάχιστο τραύμα, ταχύτερη ανάρρωση και μικρότερο κίνδυνο μετεγχειρητικού πόνου.

Στις μέρες μας, όλο και περισσότεροι ασθενείς επιλέγουν τη λαπαροσκοπική μέθοδο, καθώς επιτρέπει γρηγορότερη κινητοποίηση και επιστροφή στην εργασία. Η διάρκεια της νοσηλείας συνήθως δεν ξεπερνά το ένα εικοσιτετράωρο, ενώ η πλειονότητα των ασθενών μπορεί να επιστρέψει σε ελαφρές δραστηριότητες μέσα σε λίγες ημέρες. Η αποφυγή άρσης βαρών και έντονης άσκησης για περίπου έναν μήνα είναι απαραίτητη για την πλήρη επούλωση.

Σε μεγάλες κήλες ή σε περιπτώσεις υποτροπής, η χρήση πλέγματος θεωρείται απαραίτητη, καθώς μειώνει σημαντικά τον κίνδυνο επανεμφάνισης.

Πρόγνωση και πρόληψη

Η πρόγνωση μετά από χειρουργική αποκατάσταση επιγαστρικής κήλης είναι εξαιρετική, με χαμηλά ποσοστά υποτροπής όταν χρησιμοποιείται πλέγμα. Οι περισσότεροι ασθενείς επιστρέφουν γρήγορα στις καθημερινές τους δραστηριότητες, ενώ η ενόχληση μειώνεται σταδιακά μέσα σε λίγες ημέρες.

Η πρόληψη βασίζεται κυρίως στη μείωση των παραγόντων κινδύνου:

• Διατήρηση υγιούς σωματικού βάρους.
• Αποφυγή άρσης υπερβολικών βαρών χωρίς σωστή τεχνική.
• Αντιμετώπιση της χρόνιας δυσκοιλιότητας και του βήχα.
• Ενίσχυση των κοιλιακών μυών με κατάλληλη άσκηση.

Επιπλέον, η προσεκτική φροντίδα μετά από χειρουργικές επεμβάσεις στην κοιλιακή χώρα, με σωστή επούλωση και αποφυγή πρώιμης καταπόνησης, παίζει σημαντικό ρόλο στην αποτροπή νέων κηλών. Αν και δεν είναι πάντα εφικτό να προληφθεί πλήρως η εμφάνιση, η προσοχή στις συνήθειες της καθημερινότητας μειώνει αισθητά τις πιθανότητες εκδήλωσης.

Ο Γενικός Χειρουργός Δρ. Ευστράτιος Ι. Ζούρος διαθέτει πολυετή εμπειρία στη χειρουργική. Έχει ολοκληρώσει εντατική μετεκπαίδευση στην Ελάχιστα Επεμβατική Χειρουργική, τη Ρομποτική Χειρουργική και την Τηλεχειρουργική, και είναι Διευθυντής της Ζ’ Χειρουργικής Κλινικής του Ομίλου ΙΑΣΩ – ΙΑΣΩ ΓΕΝΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ. Εάν θέλετε να μάθετε περισσότερα για την επιγαστρική κήλη, ή για οποιαδήποτε άλλη ανάγκη σας, μπορείτε πάντα να επικοινωνήσετε μαζί του.